بسم الله الرحمن الرحیم
جامعه مدنی جامعه انضباطی
از ویژگی های جامعه مدنی انضباط و سامان مندی است متقابلاً جامعه بربر بی ضابطه و زمام گسته است و حد و حدود و حریمی در آن نیست و اتفاقاً همین تفاوت؛ جامعه قبل از اسلام و بعد از اسلام را از یکدیگر ممتاز کرد زیرا در جامعه قبل از اسلام، حریم و حرامی مطرح نبود لذا زن ها، حجب و حیایی نداشتند و با مردها در ارتباط بودند و در مجالس و کوچه و بازار با انواع زینت و آرایش ها حضور پیدا می کردند چنانکه قرطبی از قول ابوالعباس مبرد نقل می کند که در دوران جاهلیت زن ها به قبیح ترین شکل در مجالس ظاهر می شدند و با شوهران و دوستان شوهرانشان بدون حریم و حجابی نشست و برخاست داشتند و حتی دوستان حق معانقه با زنان یکدیگر را داشتند و گاه درخواست مبادله می دادند (جامع الاحکام قرطبی/ ج ۷ / ص ۱۱۹) اسلام، این حرکت و فرهنگ جاهلی و منهای غیرت را تقبیح کرد و اعلان کرد وَ قَرْنَ فی بُیُوتِکُنَّ وَ لاتَبرَّجْنَ تَبَرُّج الجاهلیّهِ الاُولی (احزاب/۳) در خانه های خود بمانید و مانند دوران جاهلیت نخستین خودنمائی نکنید. بدیهی است این آیه به صورت نهی دستوری اخطار می دهد و در حقیقت خط قرمز جاهلیت با مدنیت (به تعبیر اسلام) دست کشیدن از فرهنگ بی غیرتی و اباحه گری و لاابالی جاهلیت است لذا این حکم مدنی که صادر شد؛ برای جامعه جاهلی بربر، شگفت آور بود لکن وجدان های بیدار و غیرت های نحفته از آن استقبال کردند و به خوبی آن را پذیرفتند و حتی برخی از آن ها، مبلّغ آن شدند. سوده از زنان پیامبر صلی الله علیه وآله آنچنان به این حکم پای بند بود که بعد از رحلت رسول خدا صلی الله علیه وآله به او گفتند چرا حج نمی روی در حالیکه دیگران می روند! در جواب گفت: من، حج و عمره انجام دادم – و امرنی الله ان اقر فی بیتی؛ خدا به من دستور داده که در خانه ام ساکن شوم – ولذا از خانه اش جز در صورت ضرورت خارج نشد تا از دنیا رفت و تاریخ او را از جمله بانوان مجلله و باشخصیت توصیف می کند. بنابراین در بسیاری از کشورها که خود را میان دو فرهنگ مبتذل جاهلیت و تمدن اسلام ملاحظه می کردند فرهنگ جاهلی که محتوای بی بندوباری دارد و جز غارت غیرت و تعدی ناموسی از چشم تا مرحله عمل چیز دیگر ندارد را به یک باره رها کردند و به تمدن اسلام که حافظ حریم خانواده و امنیت بخشی به آن می باشد روی آوردند. ابن عربی می گوید: من هزاران شهر و قریه را سیر کردم، یکی از شهرهایی که زنان آن از حجاب و عفت قابل ملاحظه ای برخوردار بودند شهر نابلس بود. (نابلس شهری است که به دستور نمرود؛ حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام را به آتش انداختند) او می گوید: من مدتی در آن شهر اقامت کردم. در روز زنی را در کوچه و خیابان نمی دیدم مگر روز جمعه که برای نماز؛ مسجد را سرشار از خود می نمودند و هنگامی که نماز تمام می شد روانه منزل می شدند و چشمی بر آن ها تا جمعه دیگر نمی افتاد (همان/۱۱۹) علت تأثیر تمدن اسلام و سرعت سیر آن در جامعه آن است که تمدن اسلام با عقل و مصلحت بشریت همخوانی دارد برای اینکه وقتی اعلان می کند حریم خانواده یک حق حقوقی است و تجاوز به آن جرم و خیانت است، هوشمندان و خردورزان جامعه (زن و مرد) درک می کنند که حق، همین است و به حق خود واقف می شوند که چرا ما حریم خود را حراج کنیم و در مرأ و منظر هوس بازان بازار آزاد و بی بند بار قرار دهیم و خود را مبتذل و بی بها قرار دهیم! عفت و حجاب در حقیقت، حفظ و حراست از حریم خانواده ها و مصون داشتن آن ها از یغماگری بول هوسان است و به نظرمی رسد برای احیای آن نیاز به تحکیم و تحکم نباشد بلکه با بیداری اشخاص و آگاه بخشی به اینکه زیبایی، نعمت ارزنده خدادادی است لذ نباید آن را؛ مُفت با آرایش اضافی در معرض مُفت خران قرار داد زیرا این سرمایه ارزنده موقتی که تنها در بهار عمر تجلی دارد را باید فقط برای جنس مخالف همزیست حقوقی و شرعی؛ آن هم با قرارداد زندگی مشترک مصرف کرد تا به درخواست نفس نیز به خوبی پاسخ داد. پس در حقیقت تمدن اسلام که با این احکام تجلی میابد؛ خط مرزی فرهنگ اسلام و جاهلیت است پس بکوشیم عملاً با فرهنگ عالیه اسلام هماهنگ شویم و از فرهنگ جاهلیت آن هم با ظاهری نوین مأنوس نشویم که سرنوشت وخیمی دارد.